อีกหนึ่งเรื่องที่น่าสนใจของการปลูกแคตตัส แล้วผมเชื่อว่าหลายคนที่กำลังปลูกแคสตัสไม่ว่าจะเป็นมือใหม่และมือฉมังก็ต่างอาจยังไม่ถนัดเรื่องนี้เพราะถือเป็นเรื่องที่เลือกได้ว่ามีความยากในระดับหนึ่งและใช้ความชำนาญในการดูระดับหนึ่งเช่นเดียวกัน นั่นคือขั้นตอนวิธีการเก็บเมล็ด หลังจากที่ทุกคนได้ศึกษาเรื่องของวิธีการขยายพันธุ์รูปแบบต่างๆไปแล้วที่นี่คุณจะเริ่มรู้แล้วว่าต้นไม้ของคุณนั้นจะแตกหน่อผลิไปรวมถึงออกมาเละเป็นฝักมาให้คุณได้เก็บหลังจากที่ได้รับการผสมแล้ว แต่การเก็บเมล็ดนั้นมีความยากซับซ้อนและต้องใช้เทคนิคในระดับหนึ่งในการทำความเข้าใจกับวิธีการ เนื่องด้วยเมล็ดพันธุ์นั้นเป็นสิ่งที่บอบบางและเป็นสิ่งที่เพิ่งเกิดขึ้นมาหลังจากการผสม การคำนึงเรื่องของระยะเวลาในการทำความเข้าใจว่าฝักแต่ละต้นนั้นต่างกันจึงสำคัญ อีกทั้งการเก็บรักษาเมล็ดที่เรานำออกจากฝักก็ถือเป็นสิ่งที่หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่าทั้งมีความเสี่ยงและสามารถทำได้ง่ายๆแต่ที่สำคัญคือหากทำไม่ถูกวิธีก็อาจทำให้เมล็ดเหล่านั้นเกิดความเสียหายและอาจเกิดเชื้อโรคตามมาได้นั่นเอง และแน่นอนว่าในการขยายพันธุกรรมขั้นตอนการเก็บเมล็ดคือการทำให้มันสมบูรณ์มากที่สุดเพื่อที่จะนำไปใช้งานต่อ ในวันนี้เราจะมาขยายความในวิธีการดังกล่าวให้ชัด ว่าทำยังไงถึงจะปลอดภัย การเก็บเมล็ดแคคตัส จัดเก็บอย่างไรให้ปลอดภัยไม่เสียหายต่อเมล็ด
ทำความเข้าใจฝักของแคสตัสก่อน
ก่อนอื่นเราต้องทำความเข้าใจกันก่อนคำว่าแคตตัสนั้นไม่ใช่ผลไม้ที่จะออกลูกเป็นผลและใช้แกนหรือเมล็ดด้านในในการปลูกให้โต สิ่งที่คุณทำได้คือการสังเกตบริเวณต้นไม้ให้ดีจะมีฝักยื่นออกมาจากลำต้นหลังจากขยายพันธุ์ด้วยวิธีต่างๆ แล้วจะชัดเจนมากเมื่อใช้วิธีการผสมเกสร ซึ่งการผสมเกสรนั้นสามารถทำได้ง่ายๆเพียงไม่กี่ขั้นตอนซึ่งเราเคยเขียนเรื่องนี้ไปแล้วครับสามารถย้อนกลับไปดูได้ ถ้าหากเราผสมเกสรสำเร็จต้นแคสตัสก็จะออกฝักออกมาบริเวณเหนือลำต้น คุณควรหาความรู้ในเรื่องของต้นไม้ต้นนั้นและดูลักษณะของฝักให้เป็นเมื่อคุณเห็นว่านี่คือฝัก นี้คุณควรทำต่อคือการจัดเก็บเมล็ดพันธุ์นั่นเองแต่อย่างที่เรารู้กันครับมันไม่ได้ง่ายและมันต้องใช้ความรู้เชิงลึกค่อนข้างสูง
การจัดเก็บเมล็ดพันธุ์
เราไม่สามารถไปฉีกหรือไปตัดฝักออกได้จนจะปริแตกออกเหมือนฝักข้าวโพดที่สุกเต็มที่แล้ว นั่นเป็นสัญญาณที่บอกถึงการเจริญเติบโตและพร้อมที่จะขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด หากคุณไปตัดหรือเก็บก่อนที่จะโตเต็มที่ อาจทำให้ต้นไม้ที่เกิดขึ้นมานั้นมีความบกพร่องแล้วแน่นอนว่ามันอาจส่งผลทำให้ต้นไม้ไม่แข็งแรงได้เลย แต่หากคุณเห็นแล้วว่าฝักนั้นพร้อมที่ได้รับการเก็บแล้วให้คุณเอาส่วนของเมล็ดออกจากฝัก จากนั้นนำไปล้างน้ำให้สะอาดโดยผ่านตะแกรงและต้องทำให้น้ำนั้นไม่มีความชื้นติดอยู่ เพราะหากมีความชื้นติดอยู่บริเวณเมล็ดอาจส่งผลให้เกิดเชื้อราได้ เพียงเท่านี้คุณก็สามารถที่จะเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ใช้ต่อไปได้แบบง่ายๆแล้วครับ
การขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด
ด้วยเมล็ดเราจะเรียกวิธีการนี้ว่าการเพาะเมล็ด การเพาะเมล็ดเป็นวิธีการที่เรานำเมล็ดที่ได้จากการเก็บในฝักไปใช้ในการขยายพันธุ์ ซึ่งวิธีเดียวที่สามารถขยายพันธุ์มาติดได้คือการเพาะเมล็ดหรือจะให้พูดง่ายๆคือการนำเมล็ดไปปักลงดินและให้สารอาหารภายในดินนั้นหล่อเลี้ยงรากจนทำให้ต้นไม้เติบโต ฟังดูอาจจะง่ายครับแต่มันไม่ใช่เพียงแค่การโยนมันลงไปที่พื้นอย่างเดียวแน่นอนฉะนั้นแล้วหากคุณอยากจะใช้วิธีนี้ในการขยายพันธุกรรม คุณอาจนั่งศึกษาและทำความเข้าใจวิธีการให้มากขึ้นเพื่อลดความเสี่ยงในการเสียต้นไม้จากการปลูกได้นั่นเอง
ต้นไม้จะไม่เหมือนต้นพ่อแม่ที่ถูกนำมาขยายพันธุ์
สิ่งหนึ่งที่เรามักจะเห็นกันเมื่อเราซื้อเมล็ดพันธุ์ต้นไม้แค่ตัดมาปลูกเองนั่นคือคำเตือนที่บอกว่าการปลูกแคสตัสมีความเสี่ยง เหตุผลที่มีข้อความนี้เพราะแม้ว่าคนที่ขายจะรู้ว่าพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ต้นนี้คือต้นไหนและดีแค่ไหนแต่ผู้ขายไม่สามารถรู้ได้เลยว่าต้นไม้ที่ปลูกกระโตขึ้นมาจากเมล็ดเหล่านี้จะให้รูปแบบที่ตรงตามลักษณะของพ่อพันธุ์แม่พันธุ์หรือเปล่า เพราะอย่างที่รู้กันดีครับว่าแค่ตัดคืออย่างนี้ต้นไม้ที่ไม่มีรูปร่างที่ตายตัวและสามารถเปลี่ยนได้แทบจะทุกเมล็ดในฝัก แต่ในทางกลับกันคุณอาจจะได้ต้นไม้ที่แปลกและมีมูลค่าสูงในตัวเองแบบที่คุณไม่เคยรู้มาก่อนก็ได้เช่นกัน
เป็นยังไงกันบ้างครับกับ การเก็บเมล็ดแคคตัส จัดเก็บอย่างไรให้ปลอดภัยไม่เสียหายต่อเมล็ด เป็นอีกหนึ่งเรื่องที่น่าสนใจในการปลูกแคสตัสครับ เพราะวิธีการนี้ประหยัดเวลาและต้นทุนอย่างมาก ฉะนั้นแล้วหากคุณชอบเรื่องราวแบบนี้ ความรู้เกี่ยวกับแคสตัส ติดตามเราไว้เราจะนำมาฝากให้คุณได้ดูกันทุกสัปดาห์